گذرگاه

استاد حسین معلم دامغاني درباره گذرگاه می نویسد:

«مشرف به قبرستان ، در غرب حسن آباد بر سر جاده ای که اگر بشکافی زمین را و نیک در آن بنگری تو را به قومس خواهد پیوست  در حلقات به هم بافته اطلال ، بنائی خشتی است با دیوارهای نقشینه و چهار راهرو رویاروی در چهار جهت ، بی سقف و اندرون آن در مدخل یکی از راهروها اطاقکی خرد که تصادفاً محرابی است و چراغی روشن . مردم عقیده دارند امام همام حسن بن علی حضرت عسگری علیه السلام سواره از اینجا گذر کرده است».

گذرگاه نام نقطه ای از قبرستانی حسن آباد است که قدمت فراوان داشته و علت تسميه آن را محل گذشتن یکی از امامان شیعه عليه السلام ـ احتمالاً امام حسن عسکری علیه السلام که نام روستا هم منسوب به اوست ـ مي دانند ، گذرگاه برای مردم از قداست فراوانی بر خور دار بود. مردم در قدیم در این چهار دیواری مخروبه که امروزه از آن اثری باقی نیست چراغ و شمعی می افروختند .

از این محل کراماتی دهان به دهان ازمردم نقل می گردد و روحانیون بزرگ این دیار برای این مکان قداست فراوان قائل بودند و مردم را به حفظ حرمت آن دعوت می کردند. همچنین نقل شده چندین بار قصد داشتند بر آن سقفی قرار دهند که سقف آن فرو می ریخته ، البته ادعای مردم چنین بوده است و مشابه این در شهرهای دیگر هم نقل شده است.

امروزه آن بنای مقدس به برکت دفن دو تن از شهیدان گمنام هشت سال دفاع مقدس در تاریخ 1380/3/5 در حال باز سازی است و به عنایت این دو کبوتر عاشق بیشتر از گذشته مورد زیارت و بازدید زائرین و مردم است .